بررسی اثر بخشی انیمیشن جیلو بر کاهش اضطراب کودکان در دانشگاه مشهد
اضطراب افراد از دندان پزشکی به کشور خاصی محدود نیست. این اضطراب که معمولا در سنین پایین ایجاد می شود،مهم ترین سد در برابر مراقبت ها درمان های دندان پزشکی است. هدف اصلی در درمان های دندان پزشکی برای کودکان این است که نگرش مثبت نسبت به دندان پزشکی در آن‌ها ایجاد شود. زیرا استرس و ترس از دندان پزشکی عامل مهمی در به وجود آمدن مشکلات سلامتی در کودکان است و به عنوان یکی از مشکلات اساسی در دندان پزشکی محسوب می‌شود. روش های داروئی و غیر داروئی مختلفی برای کاهش اضطراب و درد بیمار بر پایه پرت کردن حواس کودک از محیط و اعمال دندان پزشکی پیشنهاد شده است. همه روش ها ی ذکر شده اگرچه در بسیاری از موارد کمک کننده هستند ولی معایب خود را نیز دارند. برای مثال روش های کنترل رفتاری و آروماتراپی (رایحه درمانی) که یک روش غیرداروئی است که در سطوح بالا اضطراب تاثیرگذار نیستند. از طرفی درمان داروئی منجر به عوارض جانبی بسیاری می‌شود.
مدل سازی :
بر طبق نظریه یادگیری اجتماعی بندورا (روانشناس کانادایی) بیشتر نگرش ها و رفتارهای اجتماعی فقط با مشاهده نگرش و رفتار دیگران آموخته می شود طبق این نظریه کودکان با مشاهده یاد می گیرند. مشاهده می تواند اسکال مختلفی به خود بگیرد که یکی از آن ها یادگبری نمادین است. در این نوع یادگیری کودک با مشاهده یک شخصیت واقعی یا تخیلی از رفتارهایی او می آموزد.
یکی از علل اضطراب ، عدم توانایی سازگاری کودک با محیط است. ما بایستی با افزایش آگاهی و تغییر ذهنیت کودک سعی در کاهش آن داشته باشیم.
تحقیقات زیادی در زمینه Modeling با نمایش فیلم انجام شده است و این روش به عنوان یک راهکار برای کاهش اضطراب و افزایش همکاری کودک شناخته می شود.
انیمیشن کارتونی تاثیر زیادی بز ذهن کودک دارد و از نظر اجتماعی ؛ یک انیمیشن مثبت می تواند چگونگی کنترل احساسات را به کودکان آموزش دهد.
تحقیق :
در سال 1396 یک دانشجو از دانشگاه مشهد به مطالعه تاثیر نمایش انیمیشن جیلو بر اضطراب دندان پزشکی کودکان 6–4 سال پرداخت. طی تحقیقات وی ؛ به نظر می رسید که اضطراب دندان پزشکی می تواند به عنوان عامل پیش بینی کننده پوسیدگی تلقی شود. گتچل (روانشناس آمریکایی )نشان داد که 70 درصد بیماران مراجعه کننده به دندان پزشکی اضطراب دارند و 15 درصد افراد به علت اضطراب به دندان پزشکی مراجعه نمی کنند. انیمیشن جیلو که با هدف کاهش اضطراب دندان پزشکی کودکان تهیه شده ؛ داستان بچه خرسی را روایت می کند که یک روز همراه با مادرش به دندان پزشکی می رود ، و در آن جا با محیط و برخی از درمان های دندان پزشکی آشنا می شود.
در این انیمیشن از چندین روش کنترل رفتار استفاده شده است. بچه خرس (جیلو) با دندان پزشک به خوبی همکاری کرده و ابزار و وسایلی که در درمان استفاده می شود و برای کودک ناآشنا هستند به وسایل آشنایی که کودک با آن ها ارتباط برقرار می کند تشبیه شده اند و برخی درمان ها با زبان کودکانه شرح داده شده اند.
روش اجرا :
در این مطالعه کارآزمایی بالینی تعداد 84 کودک 6–4 سال ؛که به دانشکده دندان پزشکی مراجعه کرده بودند را به سه گروه تقسیم کردند:
گروه اول : برای کودکان گروه اول بعد از قرار گرفتن کودک روی یونیت ؛ انیمیشن (جیلو به دندان پزشکی می رود ) به مدت 12 دقیقه نمایش داده شد. پس از پخش انیمیشن اضطراب کودک با استفاده از تست VPT اندازه گیری شد.
گروه دوم : در این گروه پس از قرارگیری کودک روی یونیت دندان پزشکی انیمیشن غیرمرتبط با دندان پزشکی ( تام و جری ) به مدت 12 دقیقه نمایش داده شد ، و بعد از آن با استفاده از VPT اضطراب کودک سنجیده شد.
گروه سوم : برای این گروه هیچ کارتونی نمایش داده نشد.
نتیجه گیری :
یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد نمره اضطراب به صورت معنا داری در گروه اول که انیمیشن مرتبط با دندان پزشکی را مشاهده کردند از دو گروه دیگر کمتر بود. از طرفی نمره اضطراب بین گروه دوم و سوم تفاوت معنی داری نداشت. با توجه به نمایش انیمیشن غیر مرتبط با دندان پزشکی برای گروه دوم ، در بین سه گروه به نظر می رسد نمایش انیمیشن مرتبط با دندان پزشکی یک راهکار مناسب برای کاهش سطح اضطراب دندان پزشکی کودکان 6–4 ساله پیشنهاد می شود.
