زخم گوشه لب در کودکان و بزرگسالان + ارتباط با سرطان

زخم گوشه لب در کودکان و بزرگسالان + ارتباط با سرطان

زخم گوشه لب در کودکان و بزرگسالان + ارتباط با سرطان

زخم گوشه لب (کلیت) از مشکلات شایع پوستی در ناحیه دهان به شمار می آید که می تواند می تواند باعث ترک خوردگی قرمزی و حتی خونریزی شود. این عارضه ممکن است در یک طرف یا دوطرف لب به صورت همزمان پدیدار شده و در برخی اوقات و نه همیشه میتواند نشانه تبخال باشد. در این مقاله به بررسی علل ایجاد آن، علائم، تفاوت ها و روش های درمان این مشکل خواهیم پرداخت.

علت زخم گوشه لب

از آنجاییکه عوامل مختلفی در این زمینه اثرگذارند اصولا نمی توانیم یک دلیل خاص را برای ایجاد این عارضه در نظر بگیریم. دلایل متعددی منجر به بروز زخم گوشه لب می شود که از جمله آنها می توان موارد زیر را نام برد:

  • خشکی بیش از حد پوست در ناحیه دهان
  • جمع شدن بزاق در گوشه ی لب ها
  • عفونت های قارچی یا باکتریایی و ویروس هرپس
  • استفاده از دندان مصنوعی نامناسب یا بی دندونی
  • کمبود ویتامین هایی مانند B2 و B12 و آهن
  • تغییرات هورمونی یا بیماری های زمینه ای و سیستماتیک مثل دیابت
  • حساسیت‌های پوستی به برخی محصولات آرایشی یا خمیردندان

علائم قبل از پیدایش زخم گوشه لب

ممکن است علائمی نظیر خشکی و سوزش گوشه لب، پوسته پوسته شدن اطراف لب، احساس کشیدگی پوست هنگام باز کردن دهان و حتی قرمزی و التهاب خفیف در قبل از ایجاد زخم دیده شود.

تفاوت زخم گوشه لب یک طرفه با دو طرفه

تفاوت زخم گوشه لب یک طرفه با دو طرفه

عفونت های باکتریایی و ویروسی، ضربه یا حساسیت منجر به ایجاد زخم گوشه لب یک طرفه می شود. این در حالیست که عواملی همانند کمبود ویتامین‌ها، عفونت قارچی یا بیماری های سیستماتیک در به وجود آمدن زخم گوشه لب دو طرفه اثرگذارند.

ذکر این نکته واجب است که اگر عوامل بالا منجر به ایجاد زخم دو طرفه لب نشده باشند و زخم مقاوم به درمان های معمول باشد ، میتواند نشانه‌ای از سرطان درنظر گرفته شود.

تفاوت زخم گوشه لب با تبخال

تبخال لبی یک عفونت ویروسی با تاول و پوسته‌ریزی است و عامل آن ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1) است و بسیار مسری است. زخم گوشه لب ناشی از التهاب پوست در گوشه های دهان است و معمولا مرتبط با ویروس هرپس است. بنابراین می‌تواند تبخال نیز باشد.

تشخیص دقیق این دو عارضه توسط پزشک ضروری است زیرا درمان آن ها کاملا متفاوت است.

ارتباط کمبود ویتامین و زخم گوشه لب

همان طور که گفته شد کمبود ماده معدنی آهن در به وجود آمدن زخم گوشه ی لب موثر است و ویتامین های گروه B به ویژه B6 ، B2 ، B3 و B9 (اسید فولیک) نقش حیاتی و اساسی را برای حفظ سلامت پوست به خصوص پوست های حساس لب ایفا می کند. کمبود ویتامین B2 منجر به ترک خوردگی گوشه لب شده و برای تامین این ویتامین مصرف لبنیات، سبزیجات برگ دار، تخم مرغ، گوشت و آجیل توصیه می شود.

همچنین ویتامین B3 برای پیشگیری از ترک خوردن لب ها تورم زبان و زخم های دهانی نقش مهمی را بر عهده دارد و منابع غذایی آن شامل ماهی، گوشت، سبزیجات میوه و جگر است. از طرفی ویتامین B6 در جلوگیری از بیماری های پوستی و شقاق لب موثر بوده و به طور طبیعی در گوشت، غلات و سبزیجات موجود می‌باشد. ویتامین B9 (اسید فولیک) نقش بسزایی در تولید سلول های خونی و کمبود آن علائمی مثل خستگی، زخم های دهانی و مشکلات رشدی را به دنبال دارد. این ویتامین در سبزیجات، مرکبات، تخم مرغ و جگر یافت می شود.

باید به این نکته نیز توجه داشت که کمبود یا مصرف بیش از حد ویتامین A نیز باعث خشکی و ترک لب می شود. پس باید جوانب احتیاط در مصرف آن صورت گیرد.

ارتباط زخم گوشه لب با کمبود آهن و کم خونی

ارتباط زخم گوشه لب با کمبود آهن و کم خونی

زخم های دردناک در گوشه های لب (کَیلوزیس یا چِیلایتیس زاویه ای) ممکن است نشان دهنده کمبود آهن یا کم خونی ناشی از آن باشد. کمبود آهن باعث کاهش تولید هموگلوبین و گلبول های قرمز سالم میشود که در انتقال اکسیژن به بافت ها نقش دارند. این کمبود میتواند به خشکی، ترکخوردگی و التهاب پوست حساس اطراف دهان منجر شود و بهبود زخم ها را کُند کند. علاوه بر این، کمخونی ناشی از فقر آهن، سیستم ایمنی را تضعیف کرده و احتمال عفونت های قارچی یا باکتریایی در ناحیه آسیبدیده را افزایش میدهد. 

اگر این علائم همراه با خستگی، رنگ پریدگی یا سرگیجه باشد، مراجعه به پزشک برای بررسی سطح آهن، فریتین و سایر نشانگرهای خونی ضروری است. درمان معمولاً شامل مکملهای آهن، بهبود رژیم غذایی (گوشت قرمز، اسفناج، حبوبات) و گاه پمادهای موضعی برای پیشگیری از عفونت است. یادتان باشد کمبود ویتامینهای گروه B (مانند B۲ و B۱۲) نیز میتواند در بروز این مشکل نقش داشته باشد.

ارتباط زخم گوشه لب با دندان مصنوعی نامناسب یا بی دندانی

استفاده از دندان‌های مصنوعی نامناسب (با ارتفاع کوتاه) یا بی‌دندانی می‌تواند به فرو رفتن لب‌ها به داخل منجر شود. این وضعیت باعث تجمع بزاق در گوشه‌های لب شده و به مرور زمان زخم‌ دو طرف لب ایجاد می‌کند. در صورت عدم درمان، به دلیل تداوم تجمع بزاق در این ناحیه، بهبودی زخم‌ها به تأخیر افتاده و حتی ممکن است شکل بدتری به خود بگیرد. در موارد شدید، این ضایعات به‌مرور ظاهری مشابه زخم‌های بدخیم مقاوم به درمان پیدا می‌کنند و در برخی موارد به اشتباه به عنوان نشانه‌ای از ضایعات پیش‌سرطانی یا سرطان دهان تفسیر می‌شوند.

درمان زخم گوشه لب

هدف از درمان ترک خوردگی گوشه های لب، برطرف کردن عفونت موجود در این نواحی و حفظ خشکی آنها به منظور پیشگیری از ابتلای مجدد به عفونت است. متناسب با علت بروز این عارضه درمان آن نیز متفاوت است. (حتما با مشورت پزشک اقدام به درمان کنید.)

علت بروز زخم گوشه لب درمان توصیه شده
کمبود ویتامین مکمل های غذایی و ویتامین ها
عفونت ویروسی (تبخال) پماد آسیکلوویر
عفونت قارچی پمادهای ضد قارچ یا آنتی بیوتیک های موضعی (پماد کلوتریمازول یا میکونازول)
خشکی یا تحریک پوست اطراف استفاده از مرطوب کننده ها و پرهیز از تحریک آن ناحیه
درمان خانگی زخم گوشه لب

درمان خانگی زخم گوشه لب

از جمله درمان های خانگی که می توانند جهت تسکین موثر باشند؛

  • روغن نارگیل به علت خاصیت ضد قارچی و ضد التهابی آن
  • عسل طبیعی که به صورت یک آنتی بیوتیک موضعی عمل می کند.
  • آلوئه ورا به عنوان ترمیم کننده و تسکین دهنده پوست استفاده از ویتامین E موضعی و همچنین بالم لب‌ها

زخم گوشه لب در کودکان و نوزادان

زخم گوشه لب در کودکان و نوزادان

معمولا به دلایل ترشح زیاد بزاق ، لیسیدن مکرر لب ها و تغذیه ناکافی و کمبود ویتامین ها ایجاد می شود. درمان آن نیز شامل مرطوب سازی و تمیز نگه داشتن ناحیه و در صورت نیاز اصلاح رژیم غذایی و مصرف مکمل یا پمادهای مناسب کودکان است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید ؟

  • در صورتی که زخم پس از یک هفته بهبود پیدا نکند.
  • با درد یا عفونت شدید همراه باشد.
  • عفونت گسترش یابد.
  • علائم کم خونی یا کمبود ویتامین شدید وجود داشته باشد.
  • همچنین با علائم عمومی مثل تب همراه باشد.

عوارض ناشی از عدم درمان

بی توجهی به درمان زخم گوشه لب ممکن است عوارضی از جمله؛ عفونت عمیق پوست، اسکار دائمی ، تشدید کمبودهای تغذیه ای ، گسترش عفونت به سایر نقاط ، درد مزمن در هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن و عفونت های قارچی یا باکتری ثانویه را به دنبال داشته باشد. به طور کلی زخم گوشه لب ممکن است بی اهمیت به نظر برسد اما در صورت عدم درمان می تواند آزاردهنده و دردناک باشد. با تشخیص درست علل ایجاد آن و استفاده از درمان متناسب با آن می توان این مشکل را به آسانی برطرف نمود.

مقالات مشابه

در صورت علاقه مندی به مطالعه بیشتر درباره ” زخم گوشه لب “ و موارد مرتبط می‌توانید از مقالات معتبر زیر استفاده کنید :
  • Angular Cheilitis: Cracked Skin Around the Mouth
    • چکیده : این مقاله به بررسی التهاب و ترک‌های دردناک در گوشه‌های دهان می‌پردازد.
    • لینک : verywellhealth.com
  • Angular Cheilitis: Symptoms, Causes, and Management
    • چکیده: این مقاله علائم، علل و روش‌های مدیریت کلیت زاویه‌ای را بررسی می‌کند.
    • لینک : dermnetnz.org

سوالات متداول زخم گوشه لب

کمبود کدام ویتامین باعث ترک گوشه لب می‌شود ؟

زخم گوشه لب معمولا مسری نیست مگر اینکه علت آن عفونت قارچی یا باکتریایی یا ویروسی باشد.

زخم گوشه لب معمولا مسری نیست مگر اینکه علت آن عفونت قارچی یا باکتریایی یا ویروسی باشد.

  • ناحیه زخم را تمیز و خشک نگه داشتن
  • استفاده از پمادهای ضد قارچ یا آنتی بیوتیک های موضعی (در متن مقاله اشاره شد)
  • به منظور جلوگیری از خشکی آن از مرطوب کننده استفاده شود
  • هیدراته نگه داشتن بدن و استفاده از ویتامین های مورد نیاز

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، عواملی مانند کمبود ویتامین‌ها، عفونت‌های درمان‌نشده ، ترشح بیش‌ازحد بزاق یا لیسیدن مکرر لب‌ها و همچنین بیماری‌های زمینه ای نظیر دیابت می‌توانند به تشدید این بیماری منجر شوند. علاوه بر این ، عود مجدد عفونت تبخال نیز به عنوان یکی از محرک‌های بازگشت بیماری شناخته می‌شود. از سوی دیگر ، استفاده طولانی‌مدت از دندان‌های مصنوعی نامناسب بدون تعویض به‌موقع آن‌ها نیز می‌تواند در وخامت وضعیت مؤثر باشد.

بله ، معمولا امکان دارد کودکان در زمان درگیری با بیماری‌های ویروسی و مصرف به شرط اینکه درمان متناسب با این عارضه صورت گرفته باشد معمولا طی سه یا هفت روز بهبود می یابد ولی در موارد شدیدتر یا عفونی ممکن است بهبود آن تا چهار هفته نیز به طول بینجامد.دارو با تلخی دهان روبرو شوند.

اصولا مشکل نگران کننده و غیرقابل درمانی نیست اما اگر به صورت مداوم تکرار شود و با علائم دیگری مثل تب یا زخم دهانی گسترده همراه باشد باید توسط پزشک بررسی شود. 

بله این کار باعث مرطوب شدن بیش از حد و تحریک پوست آن ناحیه شده و محیطی مساعد برای رشد قارچ باکتری ها را فراهم می کند. به صورت کلی می تواند باعث تشدید آن شده و درمان را به تعویق بیندازد.