دندان درد یا فک درد عصبی

دندان درد عصبی یا به عبارت دیگر درد عصبی دندان نوعی درد شدید است که گاهی به سبب تحریک و یا آسیب به شاخه های عصبی اصلی مربوط به دهان و فک، بروز پیدا میکند و گاهی به سبب مشکلات روحی و یا اختلال عملکرد عضلات جونده بروز پیدا میکند.
در حقیقت دندان درد عصبی به درد هایی میگویند که هیچ علت واقعی در محل بروز درد مشاهده نمیشود. این اختلال از شایع ترین مشکلات دهان و دندان محسوب است و بسیاری از افراد در طول زندگی خود لااقل یکبار آن را تجربه میکنند.
علائم دندان درد عصبی یا فک درد عصبی
تشخیص این مورد برعهده پزشک است اما با این حال علائم گفته شده در ذیل میتواند فرد را در تشخیص مشکل یاری کنند :
- درد: مهمترین علامت برای تشخیص مشکلات دندانی است که معمولا به صورت ناگهانی و مانند شوک الکتریکی حس میشود و غالبا کوتاه مدت است. این درد میتواند به نواحی دیگر مانند کل دندانها، فک یا حتی گوشها نیز منتقل شود اما گاهی نیز بصورت یک درد گنگ و مبهم و مزمن بروز میکند.
- بروز درد بدون داشتن محرک مشخص: برخلاف درد دندان ناشی از پوسیدگی، ممکن است دندان درد عصبی بدون محرک خاص یعنی خوردن یا نوشیدن اغاز شود.
- عدم وجود علائم دندانی: در معاینات دندانپزشکی، هیچ گونه نشانه واضحی مبنی بر پوسیدگی، شکستگی دندان یا بیماریهای لثه دیده نشود.
- جواب ندادن دارو های مسکن و ضد درد معمول: مسکن های معمول (مانند ایبوپروفن یا استامینوفن) اثر مؤثری ندارند و اغلب نیاز به درمانهای تخصصی تر مانند داروهای ضدتشنج یا ضدافسردگی میباشد.
گاهی اوقات شخص ممکن است هنگام باز و بسته کردن دهان صدای تق تق فک را حس کند که نشان دهنده مشکلات مفصل فک میباشد.
علت های دندان درد عصبی

اختلالات سایکوسوماتیک (اختلالات عصبی و روانتنی)
علت آن بیشتر عوامل روانی و سایکوسوماتیک است چراکه اصولا مشکل ساختاری در دندان نظیر پوسیدگی، عفونت یا آسیب وجود ندارد. در این موارد بیمار درد را به شدت و به طور واقعی احساس میکند اما مشکل ساختاری در دندان شناسایی نمیشود.
اختلالات ذهنی، استرس و اضطراب و دیگر شرایط روان شناختی مثل افسردگی و … سبب تشدید این نوع درد میشود و میتواند بخشی از اختلالات روانتنی یا سایکوسوماتیک باشد.
نورالژی عصب سه قلو
از آنجایی که این عصب اصلیترین عصب حسی صورت و دهان محسوب میشود، تحریک و یا آسیب به عصب سه قلو منجر به درد ناگهانی و شدیدی در دندانها و نواحی اطراف صورت میشود.
سندرم اختلال عملکرد عضلات جونده (mpds)
این اختلال شایعترین شکل مجموعه اختلالات گیجگاهی-فکی میباشد و دارای دو جنبه فیزیولوژیکی و روانی میباشد. برای مطالعه بیشتر میتوانید « مقاله سندرم اختلال عملکرد عضلات جونده (MPDS) ؛ دومین علت شایع درد در فک و صورت » را بخوانید.
دردهای ارجاعی دندان و ارتباط آن با دندان درد عصبی

دردهای ارجاعی دندان به دردهایی میگویند که شخص در یک دندان یا ناحیهای از دهان احساس میکند، در حالی که علت اصلی درد در جای دیگری قرار دارد. افراد این دردها را با دندان درد عصبی اشتباه میگیرند.
از جمله عواملی که میتوانند منجر به درد های ارجاعی دندانی شوند میتوان به دو مورد زیر اشاره کرد :
دندان قروچه (براکسیسم) :
باعث ایجاد فشار زیاد به لثهها و دندانها میشود که آسیب به عصبها را به دنبال دارد.
مشکلات سینوسی :
التهاب یا عفونت سینوسهای فکی علت بروز درد هستند، چون سینوسها در نزدیکی ریشه دندانهای فک بالا قرار میگیرند و با ایجاد فشار روی ریشه دندانها، عصبهای مرتبط با این ناحیه تحریک شده و ایجاد درد میکند. این درد میتواند به صورت درد ارجاعی در دندانها نیز احساس شود.
ارتباط وسواس و دندان درد عصبی
افرادی که به اختلال وسواسی-جبری (OCD) مبتلا هستند یا استرس و اضطراب شدید را تجربه میکنند، ممکن است دچار دندان درد عصبی شوند. این دردها به عنوان دردهای روانتنی شناخته میشوند که در بالا تحت عنوان درد های سایکوسوماتیک به آن اشاره شد.
درمان درد عصبی دندان

تشخیص و درمان توسط پزشک :
مهمترین گام در درمان دندان درد عصبی، مراجعه به پزشک و تشخیص دقیق علت آن است. پزشک با توجه به علت درد، بهترین روش درمانی را تجویز خواهد کرد.
جراحی :
در موارد نورالژی عصب سه قلوی شدید، ممکن است جراحی برای کاهش فشار عصب انجام شود.
روشهای غیر دارویی :
دندانپزشک ممکن است در مواردی که علت درد اختلال عملکرد عضلات جونده است ، روشهای غیر دارویی مانند فیزیوتراپی و ماساژ را برای کنترل درد توصیه کند و در مواردی که علت درد اختلالات سایکوسوماتیک میباشد مشاوره با روانشناس بالینی توصیه میشود.
درمان دارویی دندان درد عصبی
داروهای ضد تشنج :
داروهای ضد تشنج مانند کاربامازپین یا گاباپنتین نیز برای کاهش تحریک عصب (در موارد نورالژی عصب سه قلوی ) مؤثر هستند.
داروهای روانتنی :
اگر دندان درد منشاء روانتنی داشته باشد، استفاده از داروهایی که ضدافسردگی و کاهش دهنده اضطراب هستند نیز مؤثر میباشد.
درمان خانگی دندان درد عصبی
باید در نظر داشت روشهای خانگی فقط برای تسکین موقت هستند و نباید جایگزین درمان تخصصی شوند.
تکنیکهای آرامسازی :
تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا سبب کاهش تنشهای عصبی میشود و به کاهش درد و تسکین آن کمک میکند.
عوارض عدم درمان دندان درد عصبی
عدم درمان دندان درد عصبی میتواند منجر به عوارض جدی گردد که در زیر به برخی از آن ها اشاره میکنیم :
از دست دادن دندان :
گاهی به علت تشخیص اشتباه علت درد ، ممکن است چندین دندان بیمار را بکشند یا بیمار درمان های غیر ضروری مانند عصبکشی دریافت کند.
مشکلات فکی :
درد مداوم در عصب دندان سبب فشار در فک میشود که صدا دادن فک و محدودیت در حرکت آن را به دنبال دارد. حتی در برخی موارد موجب اسپاسم در عضلات فک و درد مزمن در ناحیه صورت و سر شود.
تأثیر بر سلامت عمومی و روانی :
درد مداوم در دندان و فک باعث کاهش تمرکز و اشتها، مشکلات خواب و افزایش استرس شود که در نهایت بر سلامت عمومی و روانی فرد تاثیر منفی میگذارد.
پیشگیری از دندان درد عصبی

از آنجایی که علل دندان درد عصبی عواملی مثل استرس، تحریک اعصاب دندانی و روانتنی است برای پیشگیری از آن باید در این زمینهها اقدام نمود. در ادامه به برخی راهکار اشاره شده است :
مدیریت عوامل روانشناختی
- مدیتیشن و یوگا
- مدیریت اضطراب و کاهش استرس
- مراجعه به رواندرمانگر
- تغییر سبک زندگی
هزینه درمان دندان درد عصبی
هزینه درمان دندان درد عصبی به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهمترین آنها دلیل ایجاد مشکل و روش درمانی است که دندانپزشک برای شما در نظر میگیرد. به عنوان مثال، هزینه درمان دندان درد عصبی ناشی از اختلال عملکرد عضلات جونده با هزینه درمان دندان درد عصبی ناشی از اختلالات سایکوسوماتیک متفاوت است.
علاوه بر این، عوامل دیگری مانند محل زندگی شما، تخصص دندانپزشک و هزینههای جانبی مانند عکسبرداری و دارو نیز میتوانند در تعیین قیمت نهایی تاثیرگذار باشند.
مقالات مشابه
در صورت علاقه مندی به مطالعه بیشتر درباره ” دندان درد یا فک درد عصبی ” میتوانید از مقالات معتبر زیر استفاده کنید :
سوالات متداول
۱. دندان درد عصبی چیست ؟
دندان درد عصبی (درد نوروپاتیک دندان) یک درد مزمن و شدید است که ممکن است ناشی از آسیب یا تحریک اعصاب اصلی ناحیه دهان و فک (مانند عصب سه قلو) یا اختلالات عملکردی عضلات جونده ایجاد شود.
۲. دندان درد عصبی را چگونه درمان کنیم ؟
با توجه به موارد ذکر شده، دندان درد عصبی درمانهای متفاوتی دارد که بسته به شرایط و علت درد میتوان از آنها بهره برد. درمانهای پزشکی و دارویی، درمانهای خانگی و… از روشهای درمان دندان درد عصبی هستند که در بالا به طور مفصل به آن پرداختهایم.
۳. برای دندان درد عصبی چه موقع به دندانپزشک مراجعه کنم ؟
در صورت دندان درد مقاوم به مسکن های معمول، برای تشخیص دقیق عصبی بودن یا نبودن درد، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید تا با بررسی های تخصصی (مانند رد کردن عفونت، پوسیدگی یا مشکلات دندانی دیگر) علت اصلی درد مشخص شود.
۴. دندان درد عصبی درمان قطعی دارد ؟
بله. قابل درمان است و بسته به علت درد درمان های متفاوتی دارد.
۵. آسیب عصبی دندان چقدر دردناک است ؟
درد آسیب عصبی متفاوت است و بسته به شدت درد یعنی میزان آسیب به عصب، موقعیت عصب و حساسیت فرد از خفیف تا بسیار شدید و طاقت فرسا متغیر است.
۶. دندان درد عصبی چقدر طول میکشد ؟
دندان درد عصبی با توجه به علت ایجاد آن و نحوه درمان ممکن است در طول روز چندین بار بصورت متناوب چند ثانیه تا چند روز یا ماه ها طول بکشد. بهتر است هرچه زودتر برای درمان آن اقدام کنید تا علت بروز آن به طور دقیق بررسی شده و درمان متناسب با آن آغاز شود.
۷. آیا استرس میتواند باعث بروز درد در عصبهای دندان شود ؟
بله. استرس از طریق تاثیرات روانی و سایکوسوماتیک میتواند باعث ایجاد درد یا تشدید درد در اعصاب دندانی شود.