سن مناسب مراجعه به دندان پزشکی کودکان
در چه سنی کودک را به دندان پزشکی ببریم ؟
یکی از موضوعات مهمی که اکثر والدین درباره آن سوال می‌پرسند این است که از چه سنی کودک خود را به دندان پزشکی ببریم ؟ و حداقل سن مناسب مراجعه به دندان پزشک کودکان چند سال است ؟ قبل از مراجعه به دندان پزشک چه کارهایی باید انجام بدهیم ؟
نکته حائز اهمیت این است که مراجعه به موقع کودک نزد دندان پزشک ، تاثیر زیادی در پیشگیری از بروز مشکلات دهان و دندان فرد حتی در بزرگسالی دارد. کلینیک دندان پزشکی جیلو ، جهت ایجاد تجربه ای مثبت و ماندگار در کنار شما و کودک عزیزتان خواهد بود .
آموزش‌های ویژه هر سن برای بهداشت دهان در خانه
در تمام دوره کودکی ، تناسب و کارایی روش‌های بهداشت دهان و دندان در خانه ، متفاوت است.
لذا والدین عزیز باید توصیه‌های مهم مربوط به بهداشت دهان در خانه ، در هر سن را مطالعه کنند و بدانند که برای هر گروه سنی ، دخالت والدین در برخی از روش‌های بهداشت دهان و دندان لازم است.
نوزاد ( از تولد تا یکسالگی )
بکارگیری روش‌های اصولی بهداشت دهان و دندان در خانه ، در اولین سال‌های زندگی کودک مهم است و والدین می‌بایست از همان بدو تولد کودک خود بدلیل الگوبرداری‌های رفتاری که کودک انجام می‌دهد رسیدگی به بهداشت دهان و دندان را در کودک نهادینه کنند. برخی پزشکان توصیه می‌کنند که ماساژ لثه‌ها قبل از رویش دندان ، سبب درآمدن دندان می گردد.تمیز کردن در این مرحله باید بطور کامل توسط والدین انجام شود.
روش تمیز کردن دندان
این کار را والدین بایست با پیچیدن گاز مرطوب دولایه ، یا پارچه تمیز به دور انگشتان و ماساژ ملایم دندان ها و بافت‌های لثه انجام بدهند. این اقدام را باید روزی یکبار انجام داد. استفاده از هر نوع خمیر دندان ضروری نیست و توصیه نمی‌شود.
نوپائی ( یک تا سه سالگی )
در صورتیکه کودک در دوره قبل ( از تولد تا یکسالگی ) با مسواک آشنا نشده است ، باید در این سن کودک با مسواک آشنا شود. همچنین در حدود دوسالگی می‌توان استفاده از خمیردندان را شروع کرد. از آنجا که این گروه سنی قادر به تف کردن نبوده و امکان بلع فلوراید را دارند ، تنها مقدار کمی فلوراید ( اندازه نخود ) باید استفاده شود. با توجه به اینکه اکثر کودکان به تقلید از والدین مسواک می‌زنند اما آن‌ها نمی‌توانند به خوبی دندان های خود را تمیز کنند. به همین دلیل والدین باید در مسواک زدن به کودک خود کمک کنند.
همانطور که بیشتر کودکان از مسواک زدن لذت می برند ، بسیاری از آن‌ها مقاومت کرده و اجازه نمی‌دهند فرد دیگری برایشان مسواک کند به همین دلیل والدین می‌توانند از راهکار‌های زیر استفاده کنند :
مشارکت هر دوی پدر مادر
همانند عکس در وضعیت زانو به زانو یکی از والدین ، بدن کودک می‌گیرد و تحت کنترل دارد. دیگری نیز دندان های کودک را مسواک می‌کند.
خانواده تک والدی
همانند عکس والد کودک را در میان پاهای خود قرار داده و بازوها و پاهای کودک را کنترل می‌کند. و دندان های او را مسواک می‌زند.
انجام این موارد ممکن است آزاردهنده و سخت باشد اما برای کودک که مقاومت می‌کند ، لازم است.
پیش از دبستان ( سه تا شش سالگی )
اکثر والدین براین باورند که کودکان در این سن می‌توانند به خوبی دندان هایشان را مسواک بزنند ولی این باور اشتباه است و والدین باید مسئولیت این مورد را به عهده بگیرند . بعلاوه ، طی این سن نخ کشیدن به احتمال زیاد شروع می‌شود و هنگامیکه تماس‌های بین دندانی بسته باشد ، باید والدین اقدام به نخ کشیدن کنند.
روش تمیز کردن دندان
روش توصیه شده برای مسواک کردن یا نخ کشیدن دندان این است که والد پشت سر کودک خود قرار بگیرد و کودک سر خود را بر روی بازوی او تکیه دهد ، سپس با دستی که آزاد است دندان ها را مسواک کند .
همچنین این روش برای نخ کشیدن نیز مناسب است. بسیاری از والدین به شیوه رو در رو که شیوه غلطی است انجام می‌دهند که مناسب نبوده و حمایت کمی برای سر کودک فراهم می‌کند.
در این سن استفاده از ژل‌ها و دهانشویه‌های حاوی فلوراید به ندرت توصیه می‌شود زیرا به دلیل خطر بلع استفاده از آن باید در مقادیر کم و محدود به بیمارانی که در معرض خطر متوسط تا شدید پوسیدگی هستند باشد.
سن مدرسه ( شش تا دوازده سالگی )
در این مرحله به طور بارزی کودک مسئولیت پذیر است در نتیجه می‌تواند شروع به پذیرش مسئولیت بیشتری برای بهداشت دهانش کند.در این مرحله دخالت والدین ضرروری است . با این حال ، به جای انجام بهداشت دهان ، آن‌ها می‌تواند نظارت فعالانه ای داشته باشند.
در نیمه دوم این مرحله ، بیشتر کودکان می‌توانند بهداشت دهان پایه خود را ( مسواک زدن و نخ کشیدن ) فراهم آورند.
در این مرحله بلع مواد مواد حاوی فلوراید ، مثل خمیردندان‌ها ، ژل‌ها یا دهانشویه‌ها خیلی نگران کننده نیست ، زیرا اکنون کودک قادر است به خوبی دهان خود را تخلیه کند.
یقینا استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید ضروری است ، با این حال ژل‌ها و دهانشویه‌های حاوی فلوراید برای کودکانی که در معرض خطر پوسیدگی هستند قابل استفاده است.
اولین ملاقات کودک و دندان پزشک
انجمن دندان پزشکی کودکان آمریکا توصیه می‌کند که سن مناسب مراجعه به دندان پزشکی کودکان در حدود زمان رویش اولین دندان یا در نهایت دوازده ماهگی است . در مواردیکه کودک نیاز به مراقبت‌های دندان پزشکی خاصی داشته باشد ، مثل مشکلات پزشکی یا ضربه خوردن ، این ملاقات می‌تواند زودتر انجام گیرد.
برای این ملاقات اهداف زیادی در نظر گرفته شده است :
۱. ارتباط کودک با محیط
اولین ملاقات‌های دندان پزشکی ، به کودک فرصت آشنایی با محیط دندان پزشکی ، کارمندان مطب و دندان پزشک را می‌دهد و هرگونه درمان دندان پزشکی در آینده را برای وی کم اضطراب تر می‌سازد.
۲. آموزش به والدین
آموزش‌های لازم به والدین در مورد نحوه بکارگیری روش‌های بهداشت دهان و دندان انجام می‌گیرد.
۳. معاینه دندان پزشکی نوزاد
در این ملاقات بررسی وضعیت فلوراید و دستورات غذایی درباره پوسیدگی‌های شیرخوارگی یا شیشه شیر و دیگر ملاحظات سلامتی باید انجام گیرد.
سن رویش دندان ها در کودکان
دندان های شیری
در دندان های شیری در کودکان به طور معمول از 6 ماهگی شروع به رویش می‌کنند و تا سن ۲/۵ تا ۳ سالگی این رویش کامل می‌شود . البته ممکن است رویش دندان ها به خاطر عوامل مختلفی از جمله عوامل جغرافیایی ، ژنتیکی ، وراثتی و وضعیت تغذیه کودک و… متغیر باشد.
باید به خاطر داشت که زمان رویش دندان ها ی شیری و دائمی بسیار متغیر است. تغییرات تا شش ماه در هردو جهت از زمان رویش معمولی در کودک مورد نظر می تواند طبیعی تلقی شود.
البته ممکن است کودک در بدو تولد دارای حدکثر دو دندان باشد که برای اطلاعات بیشتر مقاله ( دندان نوزادی بدو تولد ) مطالعه کنید .
ترتیب رویش دندان ها
بطور کلی رویش در فک پایین زودتر از فک بالا میباشد. موارد استثنائی هم در این امر وجود خواهد داشت.
در تصویر پایین ترتیب رویش دندان های شیری به صورت کامل نوشته شده است :
دندان های دائمی
دندان های دائمی به طور معمول از ۹ سالگی شروع به رویش می‌کنند و تا سن ۱۴ تا ۱۵ سالگی تکامل می‌یابند (به جز دندان های عقل ) . و همانطور که در بالا مشاهده کردید زمان این رویش‌ها متغیر است و نباید باعث نگرانی والدین گردد.
سخن پایانی
اگرچه توصیه‌های بالا مبتنی بر تحقیقات علمی است ، اما ممکن است استثنا و تفاوت‌هایی به علت تفاوت‌های نژادی ، قومی و ژنتیکی وجود داشته باشد. در چنین مواردی کسب راهنمایی و مشاوره از یک دندان پزشک کودکان راهگشا شما خواهد بود.
مقالات مشابه
در صورت علاقه مندی به مطالعه بیشتر درباره سن مناسب مراجعه به دندان پزشکی کودکان می توانید از مقالات معتبر زیر استفاده کنید :
